با توجه به اینکه تاسیسات سرمایش ، گرمایش و تهویه مطبوع (HVAC) از مصرف کنندگان عمده انرژی در بخش ساختمان می باشد، بنابراین بهینه سازی حامل های انرژی و آب در این حوزه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این قسمت از مطالب کاربردی به صورت اجمالی به معرفی سامانه های کنترل هوشمند گرمایشی و پایش online پرداخته می شود.
سامانه کنترل هوشمند موتورخانه گرمایشی امکان کنترل خودکار پمپ ها و مشعل های سیستم گرمایشی مرکزی ساختمان را فراهم می‌سازد. به کمک این سامانه، تجهیزات بر اساس تغییرات دمای هوای بیرون کنترل می‌شود و شرایط آسایش حرارتی در داخل ساختمان ( دمای آسایش – دمای آب گرم مصرفی ) تامین شود. به عنوان مثال این سامانه در فصول سرد سال و در ساعات اولیه روز (صبح‌ها) به دلیل پایین بودن دمای هوای بیرون، با افزایش کارکرد مشعل‌ها و پمپ‌ها، دمای موردنیاز برای تامین نیاز گرمایشی ساختمان را تامین می‌کند، اما در اواسط روز و با گرمتر شدن هوای بیرون، با کمتر روشن نمودن مشعل‌ها و پمپ‌ها، دمای آبگرم ارسالی به فن کوئل‌ها و یا شوفاژ را کاهش داده تا از کلافکی ساکنین ساختمان در اثر گرم شدن بیش از اندازه داخل ساختمان جلوگیری نماید.
این سامانه دارای چند سنسور حرارتی دقیق (عموما بین 3 تا 5 سنسور بسته به ابعاد موتورخانه ) می باشد
با توجه به هزینه کم این سامانه‌ها و پتانسیل صرفه جویی بالایی که به کمک آن قابل دستیابی می‌باشد، استفاده از این سامانه به عنوان یکی از بهترین راهکارهای زود بازده صرفه جویی انرژی شناخته می‌شود. علاوه بر این به کمک این راهکار می‌توان در برق مصرفی پمپ‌های موجود در سیستم گرمایشی نیز صرفه جویی نمود.
شماتیک یک سیستم کنترل هوشمند موتورخانه گرمایشی در شکل زیر نمایش داده شده است.
شماتیکی از محل نصب سنسورهای سیستم کنترل هوشمند موتورخانه گرمایشی
سامانه‌های مانیتورینگ و پایش مستمر موتورخانه گرمایشی
امکان بررسی و تحلیل لحظه به لحظه شرایط کارکرد موتورخانه‌ها فراهم خواهد شد. استفاده از سامانه‌های مانتیورینگ علاوه بر ایجاد امکان دستیابی به حداکثر پتانسیل صرفه جویی در مصارف گاز موتورخانه‌های گرمایشی موجود، مزایای ارزشمند دیگری نیز به دنبال خواهد داشت :
- مشاهده لحظه به لحظه عملکرد موتورخانه گرمایشی در هر ساختمان
- تحلیل اطلاعات و عیب یابی هوشمند در موتورخانه‌های هر ساختمان
- برطرف نمودن به موقع مشکلات و جلوگیری از شکایت ساکنین ساختمان
- جلوگیری از توفقات ناخواسته در کارکرد تجهیزات موتورخانه گرمایشی
- تضمین دستیابی به حداکثر پتانسیل صرفه‌جویی
- کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری در موتورخانه با عیب‌یابی هوشمند
- امکان اولویت بندی تعمیر و نگهداری براساس اطلاعات به روز و قابل اعتماد
- ایجاد امکان کنترل از راه دور و کاهش نیاز به بازدید حضوری از موتورخانه‌های مذکور
- کاهش هزینه‌های استهلاک تجهیزات که در اثر شناسایی به موقع مشکلات و عیوب احتمالی موجود در موتورخانه
- امکان نظارت بر کارکرد اپراتورهای تاسیسات
- امکان محاسبه دقیق صرفه جویی در مصرف انرژی
- امکان ارائه گزارش‌های دوره ای از عملکرد موتورخانه‌ها (در سطوح مختلف سازمانی)
سایر سامانه های کنترل هوشمند و پایش مستمر سیستم های سرمایشی ، رادیویی فن کوئل ، هواساز نیز با عملکردی مشابه سامانه کنترل پایش مستمر موتورخانه های گرمایشی موجب صرفه جویی در مصارف برق و آب ساختمان می شوند. ( برای توضیحات بیشتر به سایت www.pishrun.com مراجعه فرمایند. )
نمونه هایی از صرفه جویی انجام شده به کمک سامانه کنترل هوشمند به همراه پایش مستمر توسط شرکت پیشران انرژی
